Orientalismo: İspanyolca'da Şarkiyatçılık


Orientalismo, Şarkiyatçılık'ın bugün elime geçen İspanyolca tercümesi.

Bu tercümede Said'in de 2 sayfalık bir sunuş yazısı var. Hastalığının ilerlediği 2002 yılında yapılan bu baskı, Said'i bir ölçüde hayata döndürmüş olabilir.

Goytisolo tarafından bir sunuş yazılması anlamlı. (Bu çığır açıcı esere Türkçe'de iyi bir sunuş yazılmamış olması da... Türkiye'de bu konudaki ilk dikkati sergileyen Cemil Meriç'in Said yazısı yakışabilirdi).

Şarkiyatçılık'ın farklı tercümeler ve sunuşlardaki değişik temsillerini incelemek ilginç sonuçlar doğurabilir. Bunlar kısa sunuşlar olduğu için farklı diller bile olsa takip edilebilir bir şekilde; hatta buradan güzel bir meşgale çıkabilir: Farklı dillerdeki kapaklar ve sunuşlar koleksiyonu...

Goytisolo -Said'in ifadesiyle- 'bir sürgün tarafından kaleme alınmış olan' Kültür ve Emperyalizm'e sunuş yazsa daha isabetli olurdu diye düşünülebilir ilk etapta. Fakat yine de sunuşun Goytisolo tarafından yazılmış olması manidar. İspanyolca'daki Said temsiline dair küçük de olsa bir ipucu verebilir.

Ayrıca Şarkiyatçılık kolonyalizm/emperyalizm literatürünün güçlü olduğu İspanyolca'da nasıl algılandı acaba?

Türkçe'deki ilk tercümesine çevirmenin cüretkâr bir tasarrufta bulunarak -Cemil Meriç'in yorumundan kotarılmış- 'sömürgeciliğin keşif kolu' alt başlığını eklediği iyi bilinir.

Belirttiğim gibi bu İspanyolca tercümenin yapıldığı yıl 2002. Muhtemelen İspanyolca'ya daha önce de başka bir yayınevi tarafından çevrilmişti. Goytisolo'nun sunuşunun bulunduğu tercüme Türkiye'de Metis Yayınevi'nin Said algısına daha yakın gibi görünüyor. (Goytisolo'nun kendi eserlerinin Metis tarafından tercüme edilmesi de paralelliklere dair merakı arttırıyor).

Fakat acaba bundan önce -Türkiye'deki gibi- başka bir anlayış tarafından yapılmış bir İspanyolca çeviri var mı? Türkiye'de ilk önce Pınar ardından Metis tarafından, birbirinden çok farklı iki anlayışla tercüme edilmişti zira. Bunlardan ilki Said'i 'doğunun yedinci oğlu' olarak telakki etmeye meyyal iken, diğeri çağdaş eleştirel teorinin son temsilcilerinden biri olarak görüyordu...










Popular Posts